Ortodoncja jest dziedziną stomatologii zajmującą się leczeniem wad zgryzu, wad szczękowo-twarzowych, korygowaniem nieprawidłowości zębowych. Leczenie ortodontyczne zalecane jest zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Celem leczenia ortodontycznego jest uzyskanie prawidłowego ustawiania zębów w łuku zębowym, uzyskanie odpowiedniego zwarcia między szczęką a żuchwą oraz przywrócenie prawidłowej funkcji żucia. Dzięki odpowiedniemu leczeniu ortodontycznemu można uniknąć wielu problemów zdrowotnych oraz poprawić estetykę uśmiechu.
Leczenie ortodontyczne można rozpocząć w każdym wieku. Ortodoncja zajmuje się leczeniem dzieci, nastolatków oraz osób dorosłych. Pierwsza konsultacja ortodontyczna powinna obowiązkowo odbyć się w okolicach 4-5 roku życia. To idealny moment na kontrolę zgryzu, ponieważ już w tak młodym wieku możemy zobaczyć nieprawidłowości w jamie ustnej. Należy również sprawdzić, czy szczęka i żuchwa prawidłowo się rozwija oraz czy ich ustawienie względem siebie jest poprawne.Wizytę u ortodonty zaleca się od najmłodszych lat, ponieważ wczesne wykrycie wad i rozpoczęcie leczenia znacznie wpływa na uzyskanie jak najlepszych efektów. Wizyta u ortodonty wskazana jest również w późniejszym wieku np. gdy pojawią się nieprawidłowości w ustawieniu zębów lub zgryzie, trudności w żuciu, objawy ze strony stawu skroniowo-żuchwowego, a także w celu poprawienia estetyki uśmiechu.
Leczenie ortodontyczne to proces długotrwały, na który składa się wiele czynników. Jest to ścisła współpraca pomiędzy pacjentem a lekarzem, ponieważ to właśnie pacjent ma duży wpływ na przebieg leczenia ortodontycznego. Stosując się do wszystkich zaleceń lekarza oraz odbywając regularne wizyty kontrolne pacjent przyczynia się w dużej mierze do czasu trwania leczenia. Po wyleczeniu zębów oraz wykonaniu zabiegu higienizacji montowany jest aparat wybrany wspólnie przez lekarza i pacjenta. Po założeniu aparatu pacjent odbywać wizyty kontrolne - średnio co 4-6, a czasami nawet 8 tygodni w zależności od noszonego aparatu i etapów leczenia, szczegółowe zalecenia wydaje lekarz prowadzący.
Wizyta konsultacyjna polega na sprawdzeniu stanu uzębienia, zdiagnozowaniu wady zgryzu oraz zaleceniu jak przygotować się do montażu aparatu. Podczas wizyty wykonuje się zdjęcia RTG (pantomogram i cefalogram), lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem oraz wykonuje badanie jamy ustnej - szczegółowo stanu uzębienia. Na podstawie badania, zdjęć i wywiadu ustalany jest plan leczenia wraz z całkowitym kosztorysem. Wykonuje się skan wewnątrzustny lub pobiera wyciski. Jeżeli nie ma wskazań do leczenia zachowawczego lub ekstrakcji, na kolejnej wizycie możliwy jest montaż aparatu.
Aparat ruchomy to aparat zdejmowany, który pacjent może sam wyciągnąć z ust. Aparat ten jest wykorzystywany w leczeniu ortodontycznym głównie dzieci, jako pacjentów rosnących. Składa się on z elementów drucianych i płyty akrylowej, w której umieszczona jest śruba ortodontyczna. Można nim skorygować głównie małe i średnie wady uzębienia, znajduje zastosowanie między innymi w leczeniu przerw między zębami u dzieci, czy też nieprawidłowego położenia zęba w łuku celem nakierowania go w pożądane miejsce.
To klasyczny aparat ortodontyczny wykonany najczęściej z różnych stopów metali. Zbudowany jest z pierścieni i zamków, które przykleja się do szkliwa za pomocą specjalnego kleju ortodontycznego o dużej trwałości. Po przyklejeniu zamków, mocuje się łuk aparatu, czyli metalowy drut, który bezpośrednio oddziałuje na zęby, wyrównując je. Łuk utrzymywany jest w zamkach za pomocą ligatur, czyli tzw. gumek ortodontycznych.
To najbardziej popularny rodzaj aparatu. Ma srebrne zamki oraz łuki, na które zakładane są kolorowe ligatury w formie pojedynczych gumeczek lub tzw. łańcuszków. Z aparatem stałym metalowym należy zgłaszać się na kontrolę średnio co 4-6 tygodni. Podczas wizyty wymieniane są łuki, ponieważ mają one różne grubości i profile, a także ligatury.
Wyróżnia się kolorek zamków oraz łuków. Dzięki ich złotemu lub jak nazwa wskazuje - szampańskiemu odcieniowi są one mniej widoczne na zębach pacjenta. Podobnie jak w przypadku aparatu metalowego pacjent wybiera kolor ligatur, które wymieniane są na każdej wizycie. Kontrola z aparatem szampańskim również odbywa się średnio co 4-6 tygodni.